Taal is verbinding tussen mensen

Foto: Annemarie Bevers

Op een mooie zomerse ochtend in september loop ik van het Vondelpark naar de Keizersgracht en bedenk me hoe uniek Amsterdam toch eigenlijk is. Niet alleen de architectuur, ook de bewoners en bezoekers zijn zo bijzonder en divers. Ik ben op weg naar mijn afspraak met Dick van Beuningen (78), taalcoach bij Gilde Amsterdam en Judit Horvath (44), cliënt van Gilde Amsterdam.

Een mix
Gilde Amsterdam heeft bij de meeste Amsterdammers wel een vertrouwde klank. Het is echter omvangrijker dan menigeen denkt. Annemarie Bevers, directeur van Gilde Amsterdam, vertelt me dat er meer dan 900 vrijwilligers bij het Gilde betrokken zijn voor dienstverlening aan meer dan 10.000 cliënten. De grote groep vrijwilligers is een mix van ouderen en jongeren. Dynamisch, deskundig en betrokken is het motto.

Dick werkt voor het project SamenSpraak, waarbij anderstaligen worden gekoppeld aan een vrijwilliger om de Nederlandse taal te oefenen. We zitten in het prachtige binnentuinhofje, bij het kantoor van Gilde Amsterdam aan de Keizersgracht. 

Het klikte meteen
Dick vertelt tot zijn pensionering werkzaam te zijn geweest in de drogistenbranche. Kort daarna werd zijn vrouw ernstig ziek. “Ik was zes jaar lang mantelzorger voor mijn vrouw en kwam eigenlijk niet aan andere dingen toe. In die tijd werd ook een kleinkind ernstig ziek. Toen mijn vrouw zeven jaar geleden overleed, kan ik wel zeggen dat ik in een zwart gat viel.”

“Van een vriend hoorde ik over vrijwilligerswerk als taalcoach bij Gilde Amsterdam. Ik ben een groot liefhebber van de Nederlandse taal. Direct bij het eerste contact was ik enthousiast. Het klikte meteen.”

Dick werkt nu al weer meer dan zes jaar als taalcoach bij SamenSpraak. Cliënten zijn anderstaligen, afkomstig uit meer dan zestig verschillende landen. Zij moeten al een basiskennis van het Nederlands hebben. De taalcoach werkt maximaal één jaar met een cliënt. 

Verbinding tussen mensen
“Ik heb inmiddels al wel zo’n veertig mensen onder mijn hoede gehad. Het gaat er niet alleen om de spreektaal te optimaliseren, maar ook wat meer gevoel te krijgen voor de Nederlandse samenleving. Taal is communiceren en de verbinding tussen mensen.”

“Judit en ik ontmoeten elkaar één keer per week. We ondernemen van alles. Zo ben ik met Judit naar de voorstelling van Anne Frank geweest.”

Dubbele begrippen
Judit Horvath is Hongaarse. “Ik ben mijn man naar Nederland gevolgd, hij kreeg hier werk. Ik heb hier vroeger al gewoond, ben weer teruggaan naar Hongarije en woon hier nu alweer een jaar. Ik werkte in Hongarije als docent Hongaars, Duits, Frans en werkte als psychotherapeute.”

“Ik wil mijn kennis van het Nederlands verbeteren en zeker de uitspraak optimaliseren. Dick is als coach erg fijn, niet alleen voor de taal, maar ook om de Nederlandse gewoontes beter te leren kennen. Ik vind het niet altijd even makkelijk om de intonaties en de dubbele begrippen in de Nederlandse taal te begrijpen. En ook het maken van vrienden is best wel moeilijk. Ik denk dat als mijn Nederlands wat accentlozer is en ik een beter begrip van de spreektaal heb, de contacten ook wat makkelijke zullen worden. En het fijne is, Dick kan heel goed luisteren. En we zijn allebei kunstliefhebber.”
 

Zo is het leven
“En soms is het best wel eens emotioneel,” zegt Dick. “Zo had ik een jonge Guinese man als cliënt. Hij was een politiek gevangene in Guinee. Hij burgerde heel goed in, kreeg een Nederlands paspoort, studeerde politicologie. Hij wilde in Guinee zijn moeder bezoeken, trots op wat hij bereikt had. Toen hij na allerlei problemen tijdens de reis in Guinee bij zijn moeder aankwam, bleek ze net te zijn overleden. En weet je wat hij mij mailde, met al zijn verdriet: ‘Dick, zo is het leven’.”

Tot slot benadrukt Dick hoe inspirerend en belangrijk de taalcoaching is in een stad met zo’n enorm grote variëteit aan nationaliteiten en de daarmee de grote behoefte aan taalonderwijs. Voor hemzelf schenkt het werk voldoening en inspiratie. Hij hoopt het nog lang te kunnen blijven doen.

Meer weten over het project SamenSpraak van Gilde Amsterdam?

auteur: Jan Barnhoorn